Edel Maex deelt in zijn boek een vernieuwende visie op zenmeditatie en mindfulness, met mededogen voor jezelf en voor de ander als centraal uitgangspunt. Zijn tocht leidt hem naar de eeuwenoude Avatamsaka Sutra, die een verrassend antwoord biedt op vragen en uitdagingen van ons leven in de 21e eeuw.
De titel ‘Dit is de plaats’ heeft niet alleen betrekking op het zitten in stilte en de aandacht met betrekking tot de formele meditatie. Het verwijst tegelijkertijd ook naar de beperkte plek waar het leven ons neergezet heeft en waaruit we soms uit alle macht los willen. Maar we zullen het met die kleine ruimte moten doen: Dit is de plaats. Edel Maex laat in zijn boek zien dat hij op heldere wijze een vertaalslag kan maken van de oorspronkelijke geloftes en naar onze eigen tijd en cultuur. Ook lees je regelmatig prachtige zinnen en vragen die je aan het denken zetten: ‘Waarom zou een kiezelsteen een diamant moeten worden als hij al een perfecte kiezelsteen is?’en ‘Het leven heeft de onhebbelijke gewoonte zich niet aan onze voorwaarden te houden’. Een prachtig metafoor voor meditatie beschrijft Edel Maex met het openzetten van het raam. ‘Dat is een bewuste keuze. Maar je hoeft de lucht niet zelf naar binnen te laten komen, dat doet de lucht vanzelf. Maar jij bent het die het raam openzet. Jij bent het die komt zitten en je hart en je geest opent. Dit is de plaats, niet ergens anders. Niet ergens waar het beter is. Nee, hier. Dit is de plaats.’
‘Naarmate je hart zich opent, is er plaats voor meer dan je eigen lijden en kan het mededogen zich ook openen naar alle levende wezens’, aldus Edel Maex. ’Ook al zou het een continue bron van frustratie zijn, want begin er maar aan, alle levende wezens te bevrijden. Mededogen houdt een keuze in: ik kan gaan zitten en mezelf verwijten maken of ik kan gaan zitten met de bedoeling een of andere ongewenste emotie te onderdrukken. Dit laatste gaan we precies niet doen, want de uitnodiging is om te gaan zitten met een mateloos mededogen. Meditatie is namelijk een act van liefde. Dat betekent dat alles wat er komt, welkom is. Als je alles verwelkomt, dan ontdek je de rest vanzelf. Alleen onze onrustige geest wil meer begrijpen en weten wat er vervolgens op het menu staat. Meditatie is terugkeren naar de openheid van onze geest. Het is stoppen met weten. Je moet niet willen werken met meditatie aan het stap voor stap iets te bereiken. Het is niet toewerken naar een plotselinge doorbraak, want het is oneindig veel eenvoudiger; het is ruimte maken voor iets wat er is en altijd al was. ‘Welkom zoals je bent’ dat is de basishouding.’
Verschillende stromingen en scholen definiëren andere opvattingen en praktijken. Dat leidt tot verwarring, en soms ook tot foute interpretaties. Edel Maex gaat in zijn nieuwe boek op zoek naar de gemeenschappelijke kern van zen en mindfulness, en vindt die in mededogen.
[isbn]9789401409476[/isbn]
Tekst: Dagmar Boer
Lees ook:Boek voor babyboomers die met pensioen gaan
Lees ook:Leer stap-voor-stap mediteren
Lees ook:Onze hersenen flirten altijd
Lees ook:Neem de tijd laat zien hoe wij van onze tijd zijn beroofd
Lees ook:Aardig zijn, het beste medicijn