Onderzoek wijst uit dat medewerkers minder contraproductief gedrag vertonen (zoals pesten, sabotage, informatie achterhouden en verzuim) als ze een leider hebben die oprecht betrokken is. In organisaties waar de leider vooral met zichzelf bezig is, voelen medewerkers zich minder gehoord en begrepen en daardoor hebben ze de neiging meer contraproductief gedrag te vertonen. Daarom dienen leiders minder met zichzelf bezig te zijn en meer met hun medewerkers. Dat concludeert leiderschapsadviseur en prestatiepsycholoog Inge Nuijten in haar nieuwe boek ‘Echte leiders dienen’. “Dienend-leiderschap vermindert contraproductief werkgedrag en verkleint de kans op ethische misdragingen.”
Oprechte aandacht en steun verhogen de bereidheid van medewerkers om zich extra in te spannen. Als mensen geen feedback ontvangen, weten zij niet of ze op de juiste weg zijn en voelen zij zich minder betrokken en gemotiveerd. Dit klinkt logisch, maar blijkt volgens Nuijten in de praktijk een hele opgave te zijn. “Het is hard werken om je bewust te worden van hoe je overkomt als leider en wat het effect daarvan op je mensen is”, licht ze verder toe. Naast hard werken vergt het tonen van dienend-leiderschap ook moed om bijvoorbeeld voorbij het eigen kortetermijnbelang te gaan en echt te luisteren.
Dienend-leiderschap onderscheidt zich van andere vormen van leiderschap doordat het een manier van zijn is. De houding van de leider is vooral gericht op de belangen van zijn stakeholders op de lange termijn in plaats van zijn eigen (kortetermijn)belang. Voorwaarde voor dienend-leiderschap is dat leidinggevenden hun mensen willen ontwikkelen. Leiders zien dat ze hiermee het succes van de organisatie kunnen stimuleren. Als de intentie om mensen te helpen in hun ontwikkeling er niet is, spreek je volgens Nuijten niet van dienend-leiderschap.
Misvattingen
“Er bestaan nog veel misvattingen over dienend-leiderschap”, vertelt de prestatiepsycholoog verder. Dienend-leiders zouden niet doelgericht zijn, zichzelf wegcijferen en weinig daadkracht tonen. Zulke misvattingen komen voort uit de nadruk die gelegd wordt op het dienen, waardoor het leiden ‘vergeten’ wordt. Het is daarom belangrijk om te realiseren dat de aspecten dienen en leiden gelijkwaardig zijn: ze wegen allebei even zwaar.
Nuijten: “Dienend-leiders streven ernaar om medewerkers in staat te stellen zelf dienend-te-leiden. Deze vernieuwende leiders zijn zelfverzekerd en kunnen daarom open staan voor anderen en informatie uit hun omgeving adequaat verwerken. Zij formuleren heldere doelen en ondersteunen hun medewerkers bij het verwezenlijken van die doelen.”
Over de auteur
Inge Nuijten is gepromoveerd op dienend-leiderschap. Vanuit Redpoint Company geeft zij wetenschappelijk gefundeerd advies en training op het gebied van dienend-leiderschap en prestatiepsychologie.
[isbn]9789052619859[/isbn]
Lees ook:Topmannen en topvrouwen over leiderschap
Lees ook:Wat voor leider ben jij?
Lees ook:Dienstbaarheid als effectieve leiderschapsmentaliteit
Lees ook:Mismatch in leiderschap kost organisaties veel geld
Lees ook:Kapitein Marco Kroon spreekt zich uit over leiderschap